Lena Shafir Creative Consultancy
Beelddenken
“Het aantrekkelijke van een beeld is dat het veel gedachten, herinneringen en emoties kan oproepen, die elk weer tot nieuwe ideeën kunnen leiden. De emoties bij een afbeelding komen meestal direct, zonder dat we er eerst over nadenken.
Terwijl we bij woorden vaak eerst de zin op ons moeten laten inwerken. De emotie is doorgaans sneller dan de gedachte. Dat is de kracht van beeldtaal. We kunnen daar effectief van gebruikmaken om bijvoorbeeld een discussie te verrijken.”
— Jeff Gaspersz, Nieuwe ideeën, nieuwe kansen. Bereik je doelen met creativiteit. Spectrum, 2008
Beelddenken
Voor veel mensen staat communicatie gelijk aan taal. Ze drukken zich uit met woorden en begrippen. Dat geldt zeker voor beleidsmakers, bestuurders, adviseurs en politici. Vaak is hun gedachtenuitwisseling abstract en in het ergste geval stroperig.
Goed gekozen beelden hebben de kracht dat te doorbreken. Beelden spreken tot de verbeelding, het woord zegt het al. Met beeld spreek je de rechter hersenhelft aan, de creatieve, emotionele en associatieve kant van het brein. Daarmee doorbreek je vaste denkpatronen. Mensen worden losser en krijgen toegang tot nieuwe ideeën. Vaak ontstaat er ook meer zicht op wat mensen verbindt.
Eén beeld is het begin van duizend ideeën
Onderzoek van hoogleraar Victor Lamme wijst uit dat goed gekozen beelden de stemming in een groep kunnen beïnvloeden. In 2012 heb ik voor het LEF Future Center van Rijkswaterstaat beeldseries samengesteld op basis van Lamme’s onderzoekskwadranten. De series scheppen een sfeer waarin mensen creatiever worden: door uit te zoomen en vervolgens juist weer in te zoomen, krijgen ze een ander perspectief.
Met MRI-scans kan Victor Lamme zien wat iemands brein ergens van vindt. In dit filmpje onderzoekt hij hoe het brein van Ronald Plasterk reageert op onder meer impressionisten, oude meesters, klompen, kroketten, sushi, Wim Kok, Barack Obama, erotiek en kaas.
Creativiteit aanboren
Hoe ik de beelden inzet, verschilt per specifieke situatie. Het gaat er vooral om die beelden te kiezen, die nieuwe perspectieven openen.
Beeldinterventies – de blik naar binnen richten
Om mensen te helpen los te komen van (onbewuste) referentiekaders, organiseer ik beeldinterventiesessies. Nadat we gezamenlijk helder hebben gekregen wat uw belangrijkste vragen zijn, ontwerp ik een beeldverhaal en kernwaarden-kaarten.
Kernwaarden zijn belangrijk voor de identiteit van de organisatie en de houding en het gedrag van medewerkers. Ze geven houvast en richting, zowel individueel als bedrijfsbreed.
Toch hebben veel organisaties geen kernwaarden geformuleerd. Of het is bij een vrijblijvende opsomming van waarden gebleven, waar verder niets mee gebeurt omdat het niemand in hoofd én hart raakt. Er is geen corporate story. Geen heldere en motiverende missie, visie en ambitie die mensen focus geeft en met elkaar verbindt.
Met behulp van beeldinterventies kunnen we de waarden van uw medewerkers naar boven halen die er écht toe doen in uw organisatie. Daartoe gebruiken we beelden die niet van tevoren 'gelabeld' zijn met van bovenaf opgelegde waarden. De kernwaarden die op deze manier blootgelegd worden, komen van binnenuit, van de mensen op de werkvloer.
Het resultaat van het doorlopen van dit proces is dat er een duidelijk beeld ontstaat van de gemeenschappelijke waarden. Van daaruit kunnen we de volgende stap zetten: toetsen of de door de medewerkers gevoelde waarden overeenkomen met die van de organisatie.
Design Thinking traject – de blik naar buiten richten
Ook in een Design Thinking traject maak ik gebruik van de kracht van visuele en zintuiglijke middelen, maar dan om de blik naar buiten te richten.
De associaties die daaruit voortvloeien, genereren nieuwe informatie uit verschillende richtingen. Want tien mensen die naar hetzelfde kijken, zien tien verschillende dingen en zo worden er honderd verbindingen met het vraagstuk gelegd.
Vaak zijn dat nieuwe verbindingen. Mogelijkheden waar nog niet eerder aan gedacht was of die nu voor het eerst goed onder woorden gebracht worden. Mensen ervaren dit als een inspirerend en motiverend proces dat ze in staat stelt keuzes te maken en tot actie over te gaan.
Meer informatie
Wilt u meer weten over de Design Thinking methode en hoe u Beelddenken kunt gebruiken om de creativiteit van uw medewerkers aan te boren, zodat ze beter presteren? Neem gerust contact op met mij voor een vrijblijvend gesprek.
NGInfra:
”De beelden openden al vrij snel iets wezenlijks, waardoor het gesprek zich meteen op een individu-overstijgend niveau afspeelde. De deelnemers kwamen dichter bij zichzelf. De beelden die kwamen bovendrijven waren heel divers, maar de achterliggende redenen voor die keuzes bleken juist erg met elkaar overeen te komen – het leidde tot het formuleren van gezamenlijke uitgangspunten.” – Judith Schuler, Managing Director
Rechtbank:
”De associatieve beelden maakten dat we al heel snel tot nieuwe denkbeelden kwamen voor nieuwe organisatiestructuur. Zo’n
concreet resultaat in één dag: dat hadden we totaal niet verwacht” – deelnemende rechter
